Cerrahi Onkoloji Yandal Uzmanlık eğitimi Tıpta Uzmanlık Tüzüğü’ne 1989 yılında girerek Genel Cerrahi Uzmanlık eğitimi üzerine yapılacak yandal uzmanlık programı olarak yer almış, ve bu tarihten itibaren Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı bünyesinde yandal uzmanlık eğitimine başlamıştır.

Ülkemizde de dünyanın neredeyse tamamına yakın bölümünde olduğu gibi Genel Cerrahi uygulamalarında daha rafine, daha güncel tedavi yaklaşımları ve ciddi bilimsel ilerleme sağlayabilmek için özelleşmeye/daha dar alanda uzmanlaşmaya gereksinimin olduğu bir gerçektir.

Yıllardan beri hastalık tabanlı, organ tabanlı sistem tabanlı ayrışmalar bir çok bilimdalının çalışma düzenini tekrar sorgulamasına neden olmuş, bazıları net sınırlarla ayrılırken bazıları birbirinin içine giren ayrı uzmanlık alanları haline gelmiştir.

Cerrahi Onkolojinin gerekli olup olmadığının sorgulanması herhalde inanılarak sorulan bir soru değildir. “Ülkemiz gereçeğini göz önüne alırsak” kavramı ile sorgulama ise tamamen özellikle siyasilerin doğrudan sapmak için kullandıkları bier tali yol göstergesidir.

Ancak Cerrahi Onkoloji Bilimdalı’nın varlığı ve yandal uzmanlık eğitimi vermesi sadece Türkiye’de olan bir durummuş gibi davranılması(diğer genel cerrahi ekiplerince) tamamiyle yanlış bir tutumdur. Aslında herkesin son derece net olarak bildiği gibi ve bir çoğunun yanlarına gidip bilgi ve görgülerini arttırdıkları özellikler A.B.D.’indeki bir çok klinikde cerrahi onkoloji kürsüsü bulunmaktadır. Hatta bir çok kolorektal cerrahi, meme cerrahisi kürsülerindeki yöneticilerde cerrahi onkoloji yandal eğitimini de alarak kariyerlerini geliştirmiştir. Tabii ki Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde Cerrahi Onkoloji Kliniğinin olması buradaki Genel Cerrahi ekipleri tarafından Türkiye’nin diğer Genel Cerrahi ekiplerine nazaran daha fazla reaksiyona neden olması kaçınılmazdır. Bir sistemin oturması onyıllart alacağı için yaşanılan sıkıntılar kaçınılmazdır. Ancak var olan sistemin ve halen Tıpta Uzmanlık Tüzüğünde yer alan bir yandal eğ,t,m programının kapatılmasına çabalamak yerine, tüzüğe göre bir politika belirlenmesi daha uygun olacaktır.

Ülkemizde özellikle kolorektal cerrahi ve meme endokrin cerrahisi konusunda ciddi bir uzmanlaşma talebi ve son derece başarılı organizasyonlar yapılmaktadır. Bunun yanında Transplantasyon konusunda pek yakında dünyanın en etkin ülkeleri arasına gireceğimize inanmaktayız. Mevcut tüzükte yeralan Gastrointestinal Cerrahi Yandal programı rahatlıkla bu amaç doğrultusunda kullanılabilir. Hele ülkemizde söz sahibi olan birçok genel cerrahın kolorektal cerrahi ile ilgilenmesi rağmen, bu konuda ciddi bir eğitim programının yapılmamasını hayretle izliyoruz. 1989 yılından beri Cerrahi Onkoloji’nin Genel Cerrahi içindeki rolünün tertışmak yerine Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi gibi Gastro,intesitnal Cerrahi Programı açılabilir. Programın içi boş olduğu için Kolorektal Cerrahi, Transplantasyon  ya da Hepatobilier Cerrahi ve Üst Gastrointestinal Cerrahi gibi alt bölümlerle üniversite hastanelerinde de Genel Cerrahi içinde bu tip resmi ve sertifikalı programlar şu anda basit bir kürsü kurulu kararı ve ardından rektörlük vasıtası ile YÖK onayı ile hızla açılabilir. Bizce TÜRK CERRAHİ DERNEĞİ yıllarca diğer yöneticilerinin duyarsızlarını bu şekilde silip gerçekten cerrahi camiada örnek bir atılım  yapabilir.

Cerrahi Onkoloji Yandal Uzmanlık eğitimi 1989 yılında başlamış ve bu güne kadar 14 Cerrahi Onkoloji Uzmanı yetiştirmiştir. Bu süre zarfında 5000’den fazla takipli hastası mevcuttur. Tıbbi Onkoloji, Radyasyon onkolojisi birimleri ile ortak konsayler ile güncel tedavi yaklaşımlarında sadece cerrahi değil cerrahidışı tedavi modalitelerinide yakından izleyip geniş bir ufukla hastalığa yaklaşan uzmanlar yetişmektedir. Cerrahi Onkoloji Bilimdalında Prof. Dr. Abdülmuttalip Ünal’ın kuruculuğu ile başlayan süreçte Türkiye’de ilk olarak yağılan malign melanom ve yumuşak doku sarkomlarında İzole Ekstremite Perfüzyonu Avrupa’da uygulanan birkaç merkezden biridir. Ayrıca 1991 yılından beri Hipertermik Peritoneal Perfüzyon ve peritonektomi uygulamaları yine Prof. Dr. Abdülmuttalip Ünal tarafından konuyla yakından ilgilenen uluslararası bağlantılar ile geliştirelerek düzenli uygulanır hale gelmiştir. Ayrıca karaciğer cerrahisi, mi,da kanserinde lenfatik disseksiyon, baş-boyun cerrahisi, rekonstrüksiyon işlemleri ve diğer branşları ilgilendiren solid tümörlerin cerrahi tedavisinde multidisipliner  çabayla cerrahi katkı ve tedavide destek olmaktadır.

Şu anda cerrahi onkoloji bilimdalı tüm solid tümörlerin cerrahi tedavisinde 5 öğretim üyesi ve alınabilirse 2 yandal uzmanlık öğrencisi ile hizmet vermektedir.

Cerrahgi Onkolojinin varlığı için sadece bizler değil dünyada birçok kişi düşünmektedir. Avrupa’da yandal uzmanlık eğitimi yok ama BOARD sınavı ile sertifikasyona gidilmiştir.
Kabaca bakıldığında ABD’de en az 10 merkezde yandal eğitim programı ve Avrupa’da birçok merkezde cerrahi onkoloji departmanları bulunmaktadır(Milano, Paris, Rotterdam v.b.)

Raphael Pollock 2008 yılında Journal of Surgical Oncology dergisinde Cerrahi Onkoloji eğitimi ile ilgili son derece ilgiçekici bilgiler vermiştir.

Raphael Pollock’a göre cerrahi onkoloji eğitimi cerrahın hem bilişsel yetileri hem de teknik açıdan geliştiği bir yandal uzmanlık eğitimi süreci olduğunu belirtmektedir. Genel cerrahideki anatomik temelli bölünmeden ziyade cerrahi onkoloji eğitiminin hastalık temelli olduğunu vurgulamaktadır. Bu hastalık temelli çalışma onkoloji bilimindeki gelişmelerle beraber cerrahi onkologları onkolojideki tedavi modaliteleri içinde oluşan moleküler temelli tedavi programlarına aşina kılmaktadır.
Pollock cerrahi onkoloji eğitiminin 24 ay olduğunu ve bu sürede cerrahi gibi cerrahi dışı onkoloji kliniklerinde rotasyonların olması gerektiğini belirtmiştir.
Cerrahi onkoloji eğitiminde;

Tanı ve evreleme pratiği

Hastanın cerrahi ya da diğer tedavi modalitelerinin hangisi ile başlanacağını belirlemek

Cerrahi bakım, konservatif yaklaşımlar, rad,kal cerrahi girişimler ce palyatif cerrahi işlemler

Kanser hastaları ile insancıl ilişki kurmak ve terminal dönem hastaya yaklaşım

Klinik ve laboratuar çalışmalara katılmak

gibi faaliyetlerde bulunurlar

ABD’de cerrahi onkoloji yandal programı olan klinikler

Chicago University

City of Hope  National Medical Center

Fox Chase Cancer Center

Memorial Sloan-Kettering Cancer Center

Ohio State University

Virginia Commonwealth University

University of Calgary

University of Louisville

Harvard

Roswell Pcark cancer Institute

John Wayne Cancer Center

University of Miami School of Medicine

The Johns Hopkins Medical Institutions

Boston Univ/Roger Williams Cancer Center

H. Lee Moffit Cancer Center and Research Institute

University of Pittsburgh

University of Toronto

University of  Texas (M.D. Anderson Cancer Center)

Bunun dışındaki bir çok kliniğin direktörüde Cerrahi Onkoloji Eğitimi alan kişiler tarafından oluşmaktadır.

Avrupa Cerrahi Onkoloji Derneği (ESSO) 2008 yılında 14. kongresini düzenlemeiştir.
ABD’de Cerrahi Onkoloji Derneği James Ewing tarafından 1940 yılında kurulan James Ewing Society 12975 yılında The Society of Surgical Oncology olarak yapılandırılmış ve o tarihten itibaren ABD kanser araştırmaları ve eğitiminde önemli bir rol üstlenmeye başlamıştır.
Türkiye’de 1991 yılında Cerrahi Onkoloji Derneği Kurulmuş Ve 2009 yılında 5. Ulusal Cerrahi Onkoloji Kongresinin düzenleyecektir.

Cerrahi Onkolog eğitiminde bazı cerrahi hedeflere ulaşılması gerekmektedir. Bunlar aşağıda sıralanmış ve AÜTF Cerrahi Onkoloji Bilimdalında da uygulanmaktadır.

Tanı ve evreleme için cerrahi

Küratif amaçlı cerrahi

Rekonstrüksiyon ve rehabilitasyon için cerrahi

Damar içi cihazların uygulaması

Palyatif cerrahi

Sitoredüktif cerrahi

Komplikasyonlar ve mücadelesi

Onkoloji acillere yaklaşım ve cerrahi tedavisi

Metastaz cerrahisi

Kanser taraması ve önleyici cerrahi işlemler

W.W. Mayo “Hiçbir insan diğerlerinde daha bağımsız olacak kadar büyük değildir” sözünü cerrahi onkoloji için söylememiştir. Tabii ki cerrahi onkolog her şeyi bilen ve tüm tümörleri tedavi edebilen kişi değildir. Cerrahi Onkologlarda kendi içlerinde ihtiyaç ve kapasitelerine göre özelleşecektir. Bu özelleşme asıl temel onkoloji biliminin temel ilkelerini kavramak ve kanser hastalarının tedaviye başladıktan ölüm sürecine kadar (bu kanser hastalığı olsun olmasın) hastaya destek vermek üzerine kurulu olmalıdır. Elbetteki bir takım işiolduğunu unutmayan cerrahi onkolog takımın uyumlu parçası ve lideri olmalıdır.


Günümüzde dünyanın bir çok ülkesinde olduğu gibi Türkiye’de de cerrahi onkolojinin gerekliliğini dar bir açıdan tartışmak yerine kanser hastalığının cerrahlar arasında basit organ rezeksiyonları yapılıp onkologlara gönderilen hastalar olarak görmekten çıkaran hertürlü üst uzmanlaşma branşları gibi cerrahi onkolojinin de genel cerrahinin önemli bir yandal uzmanlığı olduğunu desteklemek ve yaygınlaştırmak, bu ülkenin gerek sağlık geleceği gerekse bilimsel ilerlemesi için önemli olduğunu düşünmekteyim.